Üzerine tartışmalar olan bir konu. Yapısal olarak belirli açılardan ilgi çekme potansiyeli yüksek
bir insan olarak doğmak ve ya doğmamak genetik bir mesele tabi, bir şans. Peki lider
olarak doğup doğmamak tartışılırken yönetici olarak doğup doğmamak neden tartışılmıyor?
Neticede ikisi de birbirinden farklı fonksiyonları olan iki kavram. Liderlik
ile ilgili özelliklerin ne kadarı doğuştan geliyor ise yöneticilik içinde bu
geçerlidir, konumuz bu değil tabi liderliğe dönelim.Son yapılan yönetim araştırmalarında liderliğin kesinlikle sonradan öğrenilebilir bir yetenek olduğu net olarak tespit edilmiş ve buna göre eğitim planları oluşturulmuştur. Tabi aynı şey yönetim fonksiyonları için de geçerlidir. Liderlik konusunda kendini geliştirmek isteyen bireyler bu kurslara katılıp belirli bir koçluk dönemi ile çok ciddi ilerleme kaydedebiliyor. Bir çok büyük uluslararası şirket hali hazırda yöneticilerine ve liderlerine bu eğitimleri planlıyor ve koçlar atıyorlar.
Liderlik gelişimi
konusunda koçluk çok önemli. Hatta can alıcı en önemli unsur diyebiliriz.
Liderlik sistemini iyi bilen bir koç neleri yanlış yaptığınızı ve nasıl
düzeltmeniz gerektiğini dışarıdan gözlemleyerek sürekli uygun dille uyaracaktır.
Eğitim ve kitaplardan alınan bilgi uygulamaya gelince, kişisel
özelliklerimizin gölgesinde kalacaktır. Kişisel olumsuz özelliklerimizin ise gerçekleri haykıran
bir koç vasıtası ile törpülenmesi şarttır.
Tabi kişisel
özelliklerimiz doğuştan liderliğe uygun bir biçimde gelişmiş olabilir, o zaman
daha az eğitim ve koçluk ile adaptasyon hızlanacaktır.
Bu kadar lider
dedikten sonra liderin bazı temel özelliklerini de yazmak gerekiyor, karışıklık
olmasın :
- Hedeflerin belirlenmesi
- Organize etme
- Eylemleri başlatma
- Koordinasyon
- Yönlendirme ve motivasyon
- Yönetim ve çalışanlar arasındaki bağlantı
- Motivasyon ve moral geliştirir
- Grup çalışmalarına yönelik hareket gücü oluşturur
Çok iç içe olduğu
için yöneticinin de temel fonksiyonlarından bahsedelim :
- İş Planlama
- İş yükü dağılımını yapma ve buna göre kaynak planlama
- Kontrol etmek
- İzlemek
- Liderlik etmek (yöneticilik temelde liderliği de kapsar)
Yani aslında lider iyidir yönetici kötüdür algısı tamamen yanlıştır. Liderin sorumluluğunda olmayan bir çok iş yöneticinin sorumluluğunda vardır. Asıl olması gereken ise yöneticinin liderlik özelliklerini de kazanıp bunu da yerine getirebilmesidir.
- Sadece yönetici çok işe yaramaz
- Sadece lider fonksiyonsuzdur, zor kararlar veremez
- Lider özelliklerini barındıran yönetici ise idealdir
Liderlik için çok
fazla koçluktan bahsettim. Koç, kitabi manada liderliğe uymanız için gerekli
yönlendirmeleri yapabilir fakat illa da bir uzman olmak zorunda değildir. Koç
olarak çalışma arkadaşlarınız da size yardımcı olabilir. Fakat çalışma
arkadaşlarından bu geri bildirimi beklemek ve buna göre gelişim sağlamak daha zordur.
Çünkü çalışma arkadaşlarınız bir liderin fonksiyonlarını tam olarak bilmek ve
davranış biçimini anlamak zorunda değil. Bu durumda gelen geri bildirimleri
tekrar kendinizin süzmesi gerekir ki insan kendi olumsuz özelliklerini değerlendirirken
hatalı yaklaşımlarda bulunabilir, ayrıca geri bildirimin
geldiği arkadaşa istemsizce olumsuz düşünceler besleyebilir.
Lider olarak
gelişmeye vesile olacak en temel konu ise öğrenmeye, yeniliklere, kendini
tanımaya, sorgulamaya, farkındalığa ve eleştirileri kabul edecek bir yapıya
sahip olunmasıdır. Liderlik doğuştan gelmez ama bu bahsettiğim özelliklerin birçoğu
yapısal. Yani kalıtsal ve yetiştiğiniz ortamın ciddi etkisi var, sonradan
öğrenilmesi en zor olan kalemler. Bu özelliklere sahip olmayan bireylerin; bu
özellikleri kazanması için çok olumsuz tecrübeler yaşaması gerekebilir.
- Farkındalığa sahip olmayan bir birey kendini geliştirmesi gerektiğini bilemez
- Eleştirilere açık değil ise kendini geliştiremez
- Kendini tanımıyor ise eleştirilerin ne kadar yerli veya yersiz olduğunu ayırt edemez
- Yeniliklerden korkuyor ise sorgulamayı başlatamaz
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder