BÖLÜM 1 - ARAYÜZLER
Programımıza geçmeden önce Visual
Studio 2010 Express ve MS SQL Server Menagement Studio 2008 Express ara
yüzlerinden biraz bahsetmek istiyorum. Program anında bahsedeceğimiz
özelliklerin nereden aktif edileceğini ve nereden eklenmesi gerektiğinin
bilinmesi lazım.
1.1 Visual Studio 2010 Express IDE
Visual
Studio’da da geliştirme yapmak için kullandığımız ara yüze IDE denilir. Bundan
sonra Visual Studio arayüz ile alakalı bir açıklama yapacağımız zaman IDE
kısaltmasını kullanacağız. Aşağıda gördüğümüz ekran görüntüsü (bundan sonraki
süreçte eg olarak kısaltılacaktır.) başlangıç ekranıdır. Bkz EG 1.1
 |
| EG 1.1
EG 1.1 de kırmızı ile çerçevelenmiş kısımdan yeni bir
projemi yoksa var olan bir proje ile mi çalışacağını seçiyoruz. Yeni bir proje
ile çalışmaya başlayacaksak “New Project”, daha önce başlamış olduğumuz ve
devam etmek istediğimiz bir proje varsa o zaman “Open Project” seçilir.
Şimdi
“New Project” seçeneğini tıklayalım. EG 1.2 de görebilirsiniz.
EG 1.2
EG 1.2 de görüldüğü gibi “New
Project” ekranı açılıyor. Görsel bir windows form uygulaması geliştireceğimiz
için seçili olan “Windows Form Application” ile devam edeceğiz. Diğer uygulama
biçimleri bizim projemizde kullanılmayacak.
Sıra Visual C# IDE ye geldi. EG
1.3 üzerinden anlatmaya devam edelim.
EG 1.3
Üst kısımda açık gri ile işaretlenmiş olan bölge, standart
menüler dosya, düzen, görünüm, derleme, veri, araçlar seçenekleri altında bir
çok özelliğe ulaşmak mümkün. Burada sık kullanacağımız özelliklerden ilerleyen
bölümlerde anlatacağız. Ayrıca üst kısımda kısa yol butonları da bulunmaktadır.
Kaydetme, proje açma gibi işlemler de bu alandan gerçekleştirilebilir.
EG 1.3
de açık kırmızı ile işaretlenmiş olan bölgede ise “Toolbox” vardır. Toolbox
altında form üzerine ekleyeceğimiz araçları bulabiliriz. Uygulama geliştirme
anında kullanacağımız araçların dışında bütün araçları bu kitap da
anlatmayacağız. Araç dediğimiz aslında buton, label, textbox, datagrid gibi
görsel programlamada kullanacağımız bütün araçlar. Bu araçları form üzerine
sürükle bırak ve ya iki kere tıklama ile aktarabiliriz.
Sarı
ile işaretlenmiş olan bölgede form vardır. Bütün geliştirmeleri formlar
üzerinde gerçekleştireceğiz. Form üzerine ve ya Form üzerindeki herhangi bir
araca çift tıkladığımız zaman kod yazabileceğimiz bölüm açılacaktır. Birden
fazla form ve ya kod penceresi yan yana görüntülenebilir üzerindeki kapatma
işaretine tıklanarak kapatılabilir.
Yeşil
ile işaretlenmiş olan bölgede “Solution Explorer” vardır. Uygulamamız ile
alakalı yeni form ekleme, yeni sınıf (class) ekleme uygulamamıza dışarıdan
eklememiz gereken referansları, dll leri ekleyip kullanabileceğimiz alan.
Formlar arasında gezebilir, kod ve tasarım görünümleri arasında geçişleri de bu
alandan yapabiliriz.
Mor ile
işaretlenmiş olan bölgede “Proporties” vardır. Uygulamamızda bulunan bütün
araçların, form’ların ayarlamaları, özellikleri buradan belirlenebilir,
değiştirilebilir. Örneğin Form ismini buradan değiştireceğiz, ya da bir
label’in içerisine yazdığımız yazının font’unu da bu alandan değiştireceğiz.
IDE
anlatımında çok detaya girmeyeceğiz. Ancak yukarıda bulunan menü’ler ile
alakalı çok sık kullanacağımız iki tanesi ile alakalı biraz detaya girmek
istiyorum. Kullanacağımız araçların birçoğunu uygulama geliştirme anında
anlatacağız.
Aşağıda
EG 1.4 de View menü’sü altındaki “Other Windows” sekmesinden bahsedeceğiz.
EG 1.4
Bu menüyü göstermemizdeki amaç etrafta sık kullanacağımız
Toolbox, Solution Explorer, Properties pencerelerinin bir şekilde kaybolması ve
nasıl ekleyebileceğimizi öğrenmek. View > Other Windows menüsü ile kaybolan
pencereleri geri getirebiliriz.
Diğer
sık kullanacağımız menü ve işlem adımı ise Debug (Derlemek). Uygulamada bazı
geliştirmeler yaptıktan sonra doğru çalışıp çalışmadığını anlayabilmemiz için
derlememiz gerekecek. Derlediğimiz anda eğer programda herhangi bir hata yoksa .exe dosyası oluşacaktır. Debug
ile alakalı EG 1.5 e bakınız.
EG 1.5
EG 1.5 de Debug menüsü
gösteriliyor. En başta yeşil ok işareti ile Start Debugging işlemi derlemeyi
başlatacaktır bu işlem için genelde kısa yol olarak F5 tuşunu kullanılacak. Programda
bir hata yok ise derlenecek, eğer hata var ise aşağıda “Error List” penceresinde
nerde nasıl bir hata olduğu gösterilecektir.
Debug > Step Into menüsü ise eğer bir sınıf ve ya fonksiyon kullandıysak onun içine dallanmayı sağlayacaktır. Bu iş için genellikle F11 kısa yolu kullanılacak. Debug > Step Over menüsü ile yazılan kodlar arasında adım adım ilerleyerek yazılan kodun doğru çalışıp çalışmadığı sınanacak. Buraya kadar anlattıklarımız çok temel bir bilgi seviyesi ile IDE’nin ne olduğundan ve sık kullanacağımız özelliklerinden bahsettik. Bu bir referans kitabı değil bütün araçların şekil, isim ve detaylı özelliklerini vermeye gerek yok. Zaten o aracın üstüne tıkladığımızda Properties penceresinde bütün özelliklerini görebiliriz, iş hangi aracın nerde nasıl kullanılacağını bilmek. Bunu da uygulama geliştirme anında öğreneceğiz.
1.2 SQL Server 2008 Management Studio
SQL
Server yönetimi için kullanacağımız uygulama. Uygulama vasıtası ile tablolar
oluşturabilecek, sorgulayabilecek, Stored Procedure ler oluşturabileceğiz.
Kurulum anında ilk ayarları ile kurulum yapılmasının yeterli olacağından
bahsetmiştik. EG 1.6 da giriş ekranı görülebilir.
EG 1.6
EG 1.6
da SQL Server 2008 giriş ekranı görüntüleniyor.
İlk kuruluşta hiçbir ayar değiştirilmeden kurulursa, Authentication mode
olarak Windows Authantication seçili olarak kurulur. Bu Windows’a giriş
yaparken kullandığımız kullanıcının veri tabanında tam yetkili olduğunu
gösterir ve herhangi bir giriş şifresi yazmadan, direk olarak PC de kurulu olan
SQL Server’a “Connect” diyerek bağlanabiliriz. İlk ayarlara göre veri tabanı
ismi PCADI\SQLEXPRESS olarak belirlenir. Eğer kurulumda ayarları
değiştirdiyseniz kendi ayarlarınıza göre bağlantı sağlayabilirsiniz.
EG 1.7
EG 1.7 da girişten sonra karşımıza gelen ekran
görüntüleniyor. Burada en çok
kullanacağımız alan Databases sekmesi olacak. EG 1.7 de henüz bir veri tabanı
oluşturulmadığı için sistem ilk kurulduğunda eklenen veri tabaları
görüntüleniyor. İlk eklenen veri
tabanlarının içinden master veri tabanı genişletilmiş. Tables sekmesi altına
tablolarımızı “Programmability” sekmesi altına ise “Stored Procedure” leri
oluşturacağız.
Şimdilik
SQL Server Management Studio ile alakalı da söyleyeceklerimiz bu kadar. Artık
uygulama geliştirme işlerine başlayabileceğiz. Bir sonraki bölümde görüşmek üzere, kolay gelsin.
Sağ taraftaki sosyal medya bağlantılarından twitter üzerinden beni takibe alarak yeni bir makale çıktığı anda bilgi sahibi olabilirsiniz. |
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder